We kennen hem, hij omgeeft ons overal. Maar zeldzaam zijn zij die hem herkennen, de meerderheid identificeert hem niet. Nog zeldzamer zijn zij die lijden onder zijn aanwezigheid: de kitsch.
Om kitsch te herkennen is geen speciaal ontwikkelde gave nodig, een aandachtige omgang met de dingen volstaat.
Om kitsch te herkennen moet het denken een zekere kwaliteit hebben. Waaruit blijkt dat kitsch een gebrek aan kwaliteit is. Maar het dilettantisme is ook een gebrek aan kwaliteit. Het verschil tussen kitsch en dilettantisme berust hierop dat kitsch het resultaat is van een manier van denken zonder kwaliteit, daar waar het dilettantisme het gevolg is van gebrek aan manuele vaardigheid. U ziet dat een werk zowel kitsch als dilettantisme kan verraden. Wanneer kitsch gemaakt wordt door een mens zonder persoonlijkheid, dan zal het dilettantisme voortkomen uit het werk van iemand begaafd met sterke persoonlijkheid maar zonder manuele vaardigheid.
Het dilettantisme laat de massa mensen die geen opinie hebben op hun honger, want ze bemerken de gebrekkige handvaardigheid en voelen die aan als een gemis, daar waar ze niet in staat zijn de persoonlijkheid in een werk, of de ernst van de inspiratie, te onderkennen. Daarentegen behaagt de kitsch over het algemeen de naïeve, die de vaardigheid, die hemzelf ontbreekt, bewondert, maar die de afwezigheid van persoonlijkheid die hemzelf ontbreekt in het werk niet opmerkt, aangezien de notie persoonlijkheid voor hem geen betekenis heeft.
Nu opnieuw naar de kunst. Meer nog dan het dilettantisme laat zij de simpelen van geest, die er hoegenaamd niets in kunnen herkennen, op hun honger. Zij nemen voor slecht werk de creatieve kundigheid, aangezien zij niet in staat zijn de persoonlijkheid en dus de grondslagen van de creatieve deformatie te herkennen. Ziedaar waarom de kitsch bloeit en de hoogste prijzen haalt terwijl haar vervaardigers onder eer bedolven zijn.
Kurt Schwitters
(vert. Dirk Verhaegen)
afb. 'Merzbau mit Fromme Helene'
gif.gif)
.jpg)
.JPG)
+.jpg)
