TRANSACTIES

dirk verhaegen: transacties

In zijn didactische nota’s maakte Paul Klee een onderscheid tussen vrije en gebonden lijnen. De vrije lijnen vergeleek hij met een wandeling, de gebonden lijnen met een planmatig zakenbezoek. Hij maakte ook onderscheid tussen actieve en passieve lijnen. Actieve lijnen hebben een beweeglijk karakter, tonen hun verloop.

Van de vroege jaren zeventig tot vandaag zijn in mijn eigen beeldend werk actieve, structureel gebonden lijnen veelvuldig aanwezig. Maar in tegenstelling tot de romantische Paul Klee toon ik slechts zoiets als de lege kapstokken waaraan hij zijn betoverende verbeelding placht op te hangen. Lijkt zulke reductie schraal en fantasieloos, het is in elk geval een bewuste stellingname. Ook mijn werk wil poëtisch zijn, maar dan op een wijze die aansluiting zoekt bij een rationeel-wetenschappelijk wereldbeeld. Wel hoop ik dat de toeschouwer iets van de begeestering –ja, zelfs van de vrijheid!- ervaart die ik zelf op mijn artistiek parcours voel.
Al mijn werk is systematisch opgebouwd. Logische systemen bepalen het verloop van een werk of van een reeks werken. Toenemende structurele verankering in het beeldveld en een bevraging van de beeldbegrenzing kenmerken verder mijn onderzoekingen.
Het beeldveld zelf kan structureel, metrisch ingedeeld worden: omtrek, diagonalen, medianen, raster ... De punten kunnen met het oog op een zakelijk parcours op meerdere manieren met cijfers benoemd worden: in hoekige spiraalbeweging, in westerse leesrichting of weg en weer ‘zoals het rund de ploeg trekt’. Gebonden, zakelijke lijnen kunnen verbindingen weg en weer zijn tussen twee alternatieve benoemingen. Ook kan het beeldveld, in plaats van eenvoudig rechthoekig te zijn, bestaan uit twee elkaar gedeeltelijk overlappende vierkanten of rechthoeken. De lijnen worden dan transacties van punten op de ene rechthoek naar punten op de andere. De overlappende vlakken vormen een beeldveld met onregelmatige begrenzing: een ‘Shaped Canvas’, een ‘MADI’ ...
Er bestaan vele soorten kunst. Vaardige, vindingrijke, betekenis genererende coördinatie van zintuiglijke signalen, in wezen zonder praktisch nut, blijft een belangrijke constante. Afwezigheid van praktische nut maakt ruimte voor geestelijk gebruik. In mijn geval is dat de gelegenheid tot reflexie over indruk en analyse, over mentale en zintuiglijke schoonheid, over orde en chaos , over eenvoud en complexiteit, over vrijheid en gebondenheid, over grenzen en grensoverschrijding.

Dirk Verhaegen, september 2004
(tekst n.a.v. tentoonstelling in woning arch. Dieter Van Everbroeck)